Baş dönmesi, kişinin dengesizlik hissi (dizziness) veya çevresinin döndüğünü hissetmesi durumudur. Bu rahatsızlık, farklı nedenlerden kaynaklanabilmekte ve günlük yaşamı önemli ölçüde etkileyebilmektedir. Peki, baş dönmesinin türleri ve belirtileri nelerdir?
Baş Dönmesi Nedir?
Baş dönmesi genellikle iki ana türde tanımlanmaktadır. Bunlar vertigo ve dengesizlik hissi (dizziness) şeklindedir. Vertigo, çevrenin döndüğünü hissetme durumudur. Dengesizlik (dizziness) ise kişinin dengesini kaybetmesi veya düşme hissidir. Her iki durum da çeşitli sağlık sorunları ile ilişkili olabilmektedir.
Baş Dönmesinin Türleri Nelerdir?
Türleri genel olarak aşağıdaki gibidir:
Vertigo: Vertigo, baş dönmesinin en yaygın türüdür. Kişi, kendisinin veya çevresinin döndüğünü hissetmektedir. İki ana türü vardır. Bunlar periferik ve merkezi vertigo şeklindedir. Periferik vertigo, iç kulaktaki denge organlarından kaynaklanmaktadır. Merkezi vertigo ise beyin ile ilişkilidir.
Dengesizlik Hissi (Dizziness): Dengesizlik, kişinin dengesini kaybetmesi veya ayakta durmakta zorlanmasına neden olabilen itilme hissi, sallanma hissi şeklindedir. Bu durum genellikle iç kulak problemlerinden veya denge siniri hasarından kaynaklanmaktadır.
Diğer Türler
- Baş Ağrısına Bağlı: Migren atağı sırasında baş dönmesi hissi olabilmektedir.
- Postural Ortostatik Taşikardi Sendromu: Ani pozisyon değişikliklerinde baş dönmesi görülebilmektedir.
Baş Dönmesinin Belirtileri
Baş dönmesinin belirtileri kişiden kişiye değişebilmektedir. Genel olarak aşağıdaki belirtiler görülmektedir.
- Dönme Hissi: Kişi, çevresinin döndüğünü hissetmektedir.
- Denge Kaybı Hissi: Ayakta durmakta zorluk çekilebilmektedir.
- Mide Bulantısı: Baş dönmesiyle birlikte bulantı hissi ortaya çıkabilmektedir.
- Tansiyon Düşüklüğü: Ani hareketler özellikle uzun süreli oturma sonrası ani kalkma sonucu baş dönmesi yaşanabilmektedir.
- Düşme Hissi: Kişi ılımlı bir şekilde yerin ayağının altından kaydığını ve düşecekmiş gibi olma hissi yaşayabilmektedir.
Baş Dönmesinin Nedenleri
Baş dönmesinin birçok nedeni olabilmektedir. Yaygın nedenleri aşağıdaki gibidir:
- İç Kulak Problemleri: İç kulakta yer alan denge durumumuzu algılayan sıvının içeriğindeki değşiiklikler denge kaybı ve vertigo hissine yol açmaktadır. Ani baş hareketleri ile ortaya çıkan bir durumdur.
- Migren: Migren atakları, baş dönmesiyle birlikte görülebilmektedir. Migren hastaları, baş dönmesi ve denge kaybı hissini sıklıkla yaşamaktadır.
- Baş Yaralanmaları: Baş bölgesine alınan darbeler, baş dönmesine neden olabilmektedir. Beyin sarsıntısı, vertigo hissini artırabilmektedir.
- Sinir Hasarları: Periferik sinir hasarı, denge kaybına yol açabilmektedir. Şeker hastalığı gibi durumlar sinir hasarına neden olabilmektedir.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar baş dönmesine yol açabilmektedir. Özellikle tansiyon ilaçları dikkatli kullanılmalıdır. Yan etkileri olan ilaçların kullanımı gözden geçirilmelidir.
- Dehidrasyon: Yetersiz sıvı alımı, baş dönmesine yol açabilmektedir. Sıvı kaybı yaşayan kişilerde baş dönmesi sıklıkla görülmektedir.
Baş Dönmesi Tedavisi
Baş dönmesi tedavisi, nedenine bağlı olarak değişmektedir. Genel olarak aşağıdaki yöntemler uygulanabilmektedir:
- İlaç Tedavisi: Doktor tarafından önerilen ilaçlar kullanılabilmektedir.
- Fizik Tedavi: Denge egzersizleri ile yönetilebilmektedir.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı beslenme ve yeterli sıvı alımı önemlidir.
- İşitme Terapisi: İç kulak problemleri için işitme terapisi uygulanabilmektedir.
Ne Zaman Doktora Gitmelisiniz?
Baş dönmesinin belirtileri, bazı durumlarda ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabilmektedir. Aşağıdaki durumlarda doktora gitmek önemlidir:
- Ani ve şiddetliyse
- Baş ağrısı, görme bozukluğu, bulantı, kusma veya uyuşma eşlik ediyorsa
- Uzun süre devam ediyorsa
Baş dönmesi, hayatı olumsuz etkileyebilen bir durumdur. Farklı türleri ve belirtileri vardır. İç kulak problemleri, migren, baş yaralanmaları ve diğer sağlık sorunları, baş dönmesine yol açabilmektedir. Tedavi, nedenine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Eğer baş dönmesinin belirtileri yaşıyorsanız, bir uzmana başvurmanız önemlidir.
Unutmayın, baş dönmesi ciddi bir rahatsızlık olabilir. Kendi sağlığınızı önemseyin ve gerektiğinde uzman desteği alın!
